Emekli Çalışanın İşverene Maliyeti Nedir? (2025)

Emekli bir çalışanı istihdam etmenin işveren açısından en büyük maliyeti, Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödemesidir. 2025 yılı itibarıyla SGDP’nin işveren payı %24,75’tir ve buna ek olarak kısa vadeli sigorta primi de uygulanır. Ancak işveren açısından önemli bir avantaj, bu çalışanlar için işsizlik sigortası primi ödenmemesidir. Peki, tüm bu oranlar ne anlama geliyor ve toplam maliyet nasıl hesaplanır? Emekli çalışanın işverene maliyeti ile ilgili detayları birlikte inceleyelim.

Emekli Çalışan Ne Demek?

Emekli çalışan SGK’dan emekli aylığı almaya devam eden ancak bir işyerinde çalışmayı sürdüren kişidir. Bu kişiler, normal sigortalılardan farklı olarak Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) kapsamında sigortalı gösterilir. Yani hem emekli maaşını almaya devam ederler hem de yasal olarak bir işte çalışabilirler.

Emekli Olup Çalışanın Maaşı Kesilir mi?

Eğer SSK (4A) ya da Emekli Sandığı (4C) emeklisiyseniz, bir işyerinde çalışmaya başlasanız bile emekli maaşınız kesilmez. Ancak Bağ-Kur (4B) emeklisiyseniz ve kendi adınıza bir işyeri açar ya da ortak olursanız, emekli aylığınız durdurulur. Bu, sistemin farklı statüler için getirdiği önemli bir ayrımdır.

SSK Emeklisinin Maaşından Kesinti Olur Mu?

Hayır, SSK emeklileri için maaştan herhangi bir kesinti yapılmaz. SGDP ödemeleri işçi ve işveren payı üzerinden hesaplanır ancak bu tutarlar emekli maaşını etkilemez. Yani emekli çalışan maaşını tam alır; işveren ise SGDP primiyle ilgili yasal yükümlülüklerini yerine getirir.

Emekli Çalışanın İşverene Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Emekli bir çalışanı istihdam ederken en önemli hesap kalemi, brüt maaş üzerinden hesaplanan Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) olur. Bu primin işveren payı %24,75, işçi payı ise %7,5’tir. Ancak önemli bir avantaj olarak, işsizlik sigortası primi ödenmez, bu da toplam maliyeti diğer çalışanlara kıyasla daha düşük hale getirir.

İşverenin toplam maliyeti, kısaca şöyle hesaplanır:

Toplam Maliyet = Brüt Ücret + (Brüt Ücret x %24,75 SGDP İşveren Payı)

Emekli Çalışanın İşverene Maliyeti Hesaplama Formülü

Toplam Maliyet = Brüt Ücret + (Brüt Ücret x SGDP İşveren Payı %24,75)
İşsizlik sigortası ödenmediği için diğer çalışanlardan düşüktür.

Asgari Ücretli Emekli Çalışan Maliyeti (2025 Bordro Örneği)

• Brüt maaş: ₺26.005,50
• SGDP işveren primi (%24,75): ₺6.436,36
• SGDP işçi primi (%7,5): ₺1.950,41
• Net ücret (yaklaşık): ₺24.055
• Toplam maliyet: ₺32.441,86

Brüt Maaşla Çalışan Emekli İçin Maliyet Hesabı

Brüt maaş yükseldikçe SGDP tutarları da aynı oranda artar. Örneğin brüt ₺50.000 maaş alan bir emekli çalışan için sadece işverenin ödeyeceği SGDP primi ₺12.375 olur. Bu nedenle, emekli personel ile çalışmak avantajlı olsa da maliyet hesabı, pozisyon ve maaş düzeyine göre dikkatle yapılmalıdır.

Emekli Çalışanlar İçin SGK ve SGDP Süreci

Emekli bir çalışan işe başladığında, işveren tarafından SGK’ya SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) kapsamında bildirimi yapılır. Bu kişilerin sigortalılığı, normal çalışanlardan farklı olarak sadece SGDP üzerinden yürütülür. Yani emekli çalışan için işveren ve işçi primleri yalnızca SGDP kapsamında ödenir; işsizlik sigortası primi gibi bazı kalemler devreye girmez.

Emekli Çalışan SGK Ödemesi Ne Kadar? (2025)

SGDP, emekli çalışandan alınan özel bir prim türüdür ve iki paya ayrılır:

• SGDP İşveren Payı: %24,75
• SGDP İşçi Payı: %7,5
• Kısa Vadeli Sigorta Primi (işveren): %2 civarı (iş koluna göre değişebilir)

İşveren Payı Ne Kadar?

İşveren 2025 yılı itibarıyla emekli çalışan için brüt maaş üzerinden %24,75 oranında SGDP primi ödemekle yükümlüdür. Ayrıca sektör bazlı değişebilen kısa vadeli sigorta primini de eklemek gerekir. Bu prim, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı güvence sağlamak amacıyla alınır.

İşçi Payı Ne Kadar?

Emekli çalışanların maaşından, brüt ücret üzerinden %7,5 oranında SGDP işçi payı kesilir. Bu kesinti, çalışanın emekli maaşını etkilemez; sadece ek gelirinden alınan bir katkıdır.

Kısa Vadeli Sigorta Primleri

Kısa vadeli sigorta primi oranı iş koluna göre %1 ila %2 arasında değişir. Bu prim sadece işveren tarafından ödenir.

SGDP Primi Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

SGDP, emekli aylığını almaya devam eden kişilerin aynı zamanda çalışması durumunda ödenen sosyal güvenlik primidir. Brüt maaş bu oranlarla çarpılarak hesaplanır. Hesaplama oldukça basittir:

• İşveren SGDP = Brüt Ücret x %24,75
• İşçi SGDP = Brüt Ücret x %7,5

Toplamda işverenin ödeyeceği SGK gideri, bu oranlara ve ek olarak kısa vadeli sigorta primine bağlı olarak belirlenir. Bu nedenle emekli personel çalıştırmadan önce maliyet hesabının dikkatlice yapılması önemlidir.

Emekli Çalışanların Prime Esas Kazancı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

Emekli bir çalışanın prime esas kazancı, SGK’ya bildirilen brüt maaşı ve buna dahil olan ek ödemelerden oluşur. SGDP primleri bu kazanç üzerinden hesaplanır. Yani ne kadar yüksek bir brüt ücret bildirilirse, işverenin ödeyeceği SGDP de o kadar yüksek olur. Ancak bu hesaplamada, yasal olarak belirlenmiş taban ve tavan sınırlar dikkate alınır.

Prime Esas Kazanç Alt ve Üst Sınırları (2025)

• Alt sınır: ₺26.005,50 (brüt asgari ücret)
• Üst sınır: ₺195.041,40 (asgari ücretin 7,5 katı)

Bu sınırların altında ya da üstünde bildirim yapılamaz. Örneğin bir çalışana ₺210.000 brüt maaş verilse bile SGDP primleri en fazla ₺195.041,40 üzerinden hesaplanır.

Prime Esas Kazanca Dahil Olan Ödemeler

Prime esas kazanç, sadece temel maaşı değil, düzenli olarak yapılan tüm nakit ödemeleri kapsar. Bunlara örnek olarak:

• Aylık brüt ücret
• Prim, ikramiye, fazla mesai ücretleri
• Nakit yol ve yemek yardımları

gibi kalemler dahildir.

Ancak harcırah, ölüm/evlilik/doğum yardımı gibi sosyal nitelikli ödemeler prime esas kazanca dahil edilmez. Bu ayrım, hem işverenin maliyet hesaplarını hem de SGK’ya bildirilen kazancı doğrudan etkiler.

Bu nedenle, emekli bir çalışana yapılacak her ödemenin niteliği doğru belirlenmeli; hangi ödemelerin prime dahil edilip edilmeyeceği iyi analiz edilmelidir. Bu, hem maliyet yönetimi hem de SGK denetimleri açısından kritik öneme sahiptir.

Emekli Çalışanın Kıdem Tazminatı Hakkı Var Mı?

Evet, emekli bir çalışan da tıpkı diğer sigortalı çalışanlar gibi kıdem tazminatı hakkına sahiptir. Emeklilik sonrası bir işyerinde çalışmaya başlayan kişi, işveren tarafından işten çıkarılırsa ya da kendi isteğiyle haklı bir nedenle işten ayrılırsa, çalıştığı süreye bağlı olarak kıdem tazminatı alabilir.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta şudur: Emekli olarak bir işyerinde çalışmaya başlayan kişi, yeni bir iş sözleşmesine tabidir. Dolayısıyla kıdem tazminatı bu yeni döneme ait çalışma süresi üzerinden hesaplanır. Önceki işyerinde geçen süre ya da emeklilik öncesi dönem bu hesaba dahil edilmez.

Ayrıca, işçinin ölümü halinde mirasçıları da bu haktan faydalanabilir. Kısacası, emekli olmak kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldırmaz; sadece yeni dönem için ayrı bir kıdem süreci başlatır.

Emekli Çalışan Maliyetiyle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Emekli Çalıştırmak İşverene Avantaj Sağlar Mı?

İşsizlik primi ödenmemesi ve kıdem tazminatına tabi tutulmaması bazı avantajlar sunsa da SGDP teşviki kalktığı için toplam maliyet, normal çalışandan çok farklı değildir.

Emekli Bir Çalışanın İşverene Sigorta Maliyeti Ne Kadardır?

Brüt maaşın %24,75’i kadar SGDP işveren primi ödenir. Ek olarak kısa vadeli sigorta primi de eklenir. Ortalama %26–27 seviyesinde maliyet oluşturur.

Çalışan Emekliden Ne Kadar Vergi Kesiliyor?

Gelir vergisi dilimine göre kesinti yapılır. Ayrıca %0,759 damga vergisi uygulanır. SGDP prim kesintisi dışında normal vergi sistemi geçerlidir.

EYT'li Birini Çalıştıran İşverenin Yükümlülükleri Değişir Mi?

Evet. EYT ile emekli olan kişi çalışmaya devam ederse, işveren SGDP öder. Eskiden sağlanan %5 prim teşviki kaldırıldığı için işverenin maliyeti artar.

Kaynakça

• T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) – www.sgk.gov.tr
  – SGDP oranları, sigorta primleri, prime esas kazanç limitleri
• T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı – www.csgb.gov.tr
  – Emekli çalıştırma esasları, işveren yükümlülükleri
• Resmî Gazete – www.resmigazete.gov.tr
  – 2025 Asgari Ücret Tespit Kararı (Brüt: 26.005,50 TL)
• Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) – www.gib.gov.tr
  – Gelir vergisi dilimleri, damga vergisi oranları